Tuesday, February 18, 2014

Çocuklar için Kitap Okumaya Giriş Önerileri

Kuzenim 8 yaşındaki oğlu Can için kitap tavsiyesi istemişti, birkaç gündür ona önerebileceğim kitapları düşünüyorum. Kitapların linklerini e-posta ile gönderirim demiştim ama sonra buraya detaylı olarak yazmaya karar verdim.

Kuzenim hem Can'la birlikte okuyabilecekleri, hem de onun kendi kendine okuyabileceği kitapları sorduğu için önerilerimi iki gruba ayırıyorum. Bu postta Can'ın kendi kendisine severek ve sıkılmadan okuyacağını umduğum kitaplar var.

İlk gruptaki kitapları seçerken Cem'in okumaya başladığı günlerde en sevdiği kitapları hatırlamaya çalıştım. Cem bence kendi kendine okumanın zevkini, yaşıtı pek çok çocuk gibi ilk olarak Saftirik ve Felaket Henry dizilerini okuyarak aldı. Saftirik kitapları yanılmıyorsam tam Cem'in okumayı öğrendiği yaz Türkçe olarak yayımlanmaya başlamıştı. Cem kendi kendine okumayı öğrendiğinde almamı istediği ilk kitap Saftirik olmuştu. Bu nedenle benim de ilk önerim şu an 8. kitabı çıkmış bulunan Saftirik serisi olacak.




Cem Saftirikleri çok eğlenerek soluksuz okuyunca devamında ona benzeyen serileri okumaya devam etti. En son 5. kitabı Türkçe olarak yayımlanan Kocakafa Nate de onun gibi popüler serilerden biri. Çocuklar birdenbire bizim iyi olduğunu düşündüğümüz kitapları okumaya başlamıyorlar, o yüzden okumaya başladıkları yıllarda arkadaşlarından duyup istedikleri çocuklar arasında sevilen kitaplara öncelik vermekte yarar var. Önce okumanın zevkini alacaklar, sonra yavaş yavaş kitaplardaki resimler azalacak, yazılar artacak.

Çocukların okumayı sevmesindeki önemli etkenlerden birinin de kendi seçtikleri kitapları (siz o kitapları beğenmeseniz bile) okuyabilmeleri olduğuna inanıyorum. Cem'in okuyacağı kitapları ben seçiyor olsaydım Saftirikleri almayı hiç düşünmeyebilirdim, içeriklerini bildiğimden değil, ama ilk bakışta onları belki fazla hafif bulurdum ya da gereksizce komik olmaya çalıştıklarını düşünürdüm vs.

İrfan Sayar'ın Zihni Sinir serisi çok ilginç, eğlenceli ve komik detaylarla dolu. Şiddetle tavsiye ederiz.

Babası çizgiromanlara çok düşkün olduğu ve ayda en az 5-6 çizgiroman alıp okuduğu için olabilir, Cem de başından beri çizgiromana çok düşkün bir çocuk oldu. Bu durumda evde çocuklara yönelik epey miktarda çizgiroman da var. Seçtiği kitaba karışmama prensibimi bu gruptaki bir seri için bozmuştum: Zeytin ve Limon kitapları. Cem ne kadar ısrar etmiş olursa olsun çizerinden ve hoşlanmadığım basit içeriklerinden ötürü Zeytin Ve Limon kitabı almadım hiç ancak Cem bu kitapların hemen hepsini bir şekilde okudu. Ona çok istiyorsa bir yerlerden bulup okuyabileceğini ama bu kitaplar için para harcamak istemediğimi söylemiştim. O da arkadaşlarından ödünç alarak, uzun kitapçı ziyaretlerimizin her birinde birer ikişer okuyarak hatta neden orada olduğuna hiç anlam veremesem de okul kitaplığından ödünç alarak neredeyse tüm seriyi yiyip bitirdi. Okuyacak çocuğa dağlar dayanmıyor görüldüğü gibi, bir yolunu bulup hepsini okuyor işte :) Şu anda albenisini yitirmiş olsa da, Cem ve arkadaşları için bu serinin 1. ve 2. sınıftayken çok popüler olduğunu biliyorum. Oyun için bir araya geldikleri ev buluşmalarında bile beraber veya ayrı ayrı oturup bu kitapları okuduklarını hatırlıyorum. Ben sevmesem ve önermesem de çocukların severek okuduğu bir seri olduğu gerçeğini göz ardı edemem.


Zeytin ve Limon'u bir yana bırakırsak, çizgiromanları çocukların kitaplığından eksik etmemek gerektiğine inanıyorum. Çoğu yetişkin çizgiromanları kitaptan saymıyor. Cem'in elinde çizgiroman gördükçe bunların çocuklarda hayalgücünü öldürdüğünü söyleyene de çok rastladık ama bana sorarsanız size tam tersini düşündüğümü söylerim. Leonard Cohen I'm Your Man belgeselinde (yoksa bir röportalında mıydı?) çocukluğunun çizgiroman okuyarak geçtiğini söylüyor. Çizgiromanlar Cohen'in yaratıcılığını pek öldürmüşe benzemiyor, ne dersiniz?

Cem'in çizgiroman dünyasına ilk girdiği dönemde en sıkı takip ettikleri: Tenten, Asteriks, RedKit, Jo-Zette ve Jocko'nun Maceraları, Marsupilami.





Yapı Kredi Yayınları'nın Galatasaray'daki mağazasına gidin ve bırakın çocuğunuz birkaç çizgiroman seçsin kendine, o arada siz de kendiniz için kitaplara göz gezdirin. Yayınevinin kitapları kendi mağazasında indirimli olarak satılıyor.



















Yapı Kredi Yayınları'na girmişken kapağını gördüğüm anda vurulduğum, Cem'in de sık sık dönüp okuduğu Vincent'ı önermeden geçmeyim. Bu kitabı birlikte okuyacağınız kitaplar grubuna da dahil edebiliriz.


Cem'in çok sevdiği bir başka dizi de Bill Watterson'un Calvin ve Hobbsları. Şu anda bazılarını bulmanız zor olabilir ama iki tanesi İdefix'de satışta görünüyor. Bunları mutlaka edinin. Biz eksikleri internetteki sahaf sitelerinden bulup tamamlamıştık. Bu kitaplar Cem'in kitaplığında hep duruyor, ara ara dönüp okuduğu kitaplar arasındalar.















Kendi seçtiği kitapla bir köşeye çekilip o kitabı bitirene kadar sıkılmadan, güzel vakit geçirmeyi bilmeyen yetişkinler hiç bunun sebebi üzerine düşündüler mi? Feci resimli didaktik kitaplar, kötü çevrilmiş çocuk klasikleri, henüz alışkın olmadığı uzunluktaki resimsiz romanları ödev olarak verildiği için veya büyükleri okumasını istiyor diye bitirmeye çalışmak, okuldan ceza niyetine verilmiş kitaplar gibi bir sürü sebebi olabilir... Kitapları titizlikle seçmek lazım, yoksa çocukları ömür boyu okumaktan soğutabiliriz. Okumanın önemi ve erdemleri üzerine kafa şişirmenin hiç faydası yok, bu noktada kendinizi tutun ve susun. Birlikte kitapçıları gezin, kitabı kendilerinin seçmelerini ve merak ettikleri kitabı okumaya başlamalarını teşvik edin. Çizgiromanların, bir kitapla başbaşa vakit geçirmenin aslında zevkli bir şey olduğunu hissettiren gücünü yabana atmayın.

Bu liste Cem'in sevdiklerinden hareketle oluşturulduğu için daha çok erkek çocuklara yönelik bir liste olabilir. Kızlar için ekleyebileceğiniz farklı kitap önerileriniz varsa yazarsanız çok sevinirim, ilerde Rüya için de faydalanırız.

Çocuklarla büyüklerin birlikte okuyabilecekleri kitaplarla ilgili önerileri de bir sonraki postta yazacağım.

*

12 comments:

polente said...

Asteriks'ler için ölürüm o derece.

Bir ekleme yapmak istedim çizgi romanlarla ilgili. Çizgi roman denilen grup özellikle Asteriks, Ret Kit gibi her yaşta pek sevilerek bir çırpıda okunanlar (evdeki 3 yaşına 1 ayı kalan Ömer bile kendi kendine Asteriks okuyor) yabancı dil öğrenirken de çok işe yarıyorlar. Benim Almanca öğrenirken ilk severek okuduğum seri Asterks ve Tentenler olmuştu. Dili yorucu değil, çizimler olduğu için algılamak kolay, bunu da yabancı dil oku amaaa çocuğum diyen ebeveynlere ithaf etmek isterim :))

yasemin said...

valla ben çok memnun oluyorum ing. okuduğu zaman. cem kendiliğinden başladı ama benim de bahsettiğin gruba girmem an meselesi. çizgiromanları ing.den okumak da iyi fikirmiş. evdekilerden başlasın, söyleyelim.

anne kaleminden said...

benim için de oldukça faydalı bir yazı oldu tam da kızıma yeni okunacak kitaplar ararken, teşekkürler...

serpil said...

Zihni Sinir hâlâ var demek :)
Yasemin sen ne kadar iyisin bu çocuk kitapları konusunda, keşke bir okuma kulübü açsan, çocuklar gelse mesela, her gün farklı etkinlikler olsa, ne güzel olurdu.

yasemin said...

çok şahane bir çocuk kitabı okudum bugün:
http://www.okuryatar.com/kirazin-sarkilari-gaye-dincel/

Meral said...

Bu hafta Ada'nın sınıf toplantısında diğer velilerden bir kaçı çocuklarının Saftrik okumasından rahatsız olduğunu, okuduklarında ukalalaştıklarını söyledi. Öğretmene "siz yasaklasanız" filan dediler. Öğretmen de rehber öğretmen ve kitapçoksever olduğum için benim fikrimi sordu. İlk 3 yıl ödev için okumadığı her şeyin eğlenceli, güzel vakit geçirten olması gerektiğini nedenleri ile açıkladım. Artık beni sevmeyen veliler var.

Meral

yasemin said...

evet, biliyorum meral. saftirikleri cem'in elinde görenlerin bir kısmı küçümsemişti bu kitapları, aynı şey çizgiromanlar için de geçerliydi. "bunları mı okuyor cem?" bir nevi mahalle baskısı gibiydi, he deyip geçtim.

kitap okuyunca ukalalaşan çocuk, ilginç. cem serinin 8 kitabını da okudu ama ben onda extra bir ukalalık görmedim. kesin olmuştur (!) da ben görememişimdir :p

yasemin said...

buna sevindim anne kalemi. kiraz'ın şarkıları'na da bakın mutlaka, çok beğendim ben.

serpil, sağol, ne güzel bir temenni ama 3-4 sene sonra belki.. şu an çocuklar konusunda fazla doz almış gibiyim. mümkünse ıssız adada kendimle ve kitaplarımla başbaşa kalmayı tercih ederim :p düşündüm de aslında ben bebeklere çok düşkünüm, bebekler çocuk olunca o kadar düşkünlüğüm kalmıyor kendilerine :)

Anonymous said...

yasemin, şu afacan beşler gibi serileri artık sevmiyor mu çocuklar acaba? yoksa cem için vakit erken olduğu için mi sözünü etmedin?

ebru u.

yasemin said...

ebru, aslında cem'in afacan beşler'i okuma yaşı tam ama ben burada daha çok kendi kendine okumaya yeni başlayan çocuklar için kitap önerileri yapmaya çalıştım. o nedenle burdaki kitaplar epey çizim-illüstrasyon ağırlıklı.
cem maalesef çok ilgi duymadı enid blyton kitaplarına. nasıl olduğunu aklım almıyor, bir tanesini okusa çok seveceğine hala inanıyorum ama 1-2 sayfa okuduktan sonra cem bana göre değil diyor. bir şans daha versin diye aralarda hatırlatıyorum. umarım çocukluğu sona ermeden sever diye bekliyorum bir umut.

Anonymous said...

Merhaba,
Bloğunuzu kesfedeli bir ay oldu. Keske daha önce görseymişim:( 1 yasında bir oğlum var ona kitap arastırırken sizi buldum:)) O uyudukca kaçırdığım birşeyler var mı diye eski postlarınızı okuyup duruyorum. Ne yazıkki ona uygun olabilecek önerdiğiniz kitapların çoğunun baskısı artık yok. Bir dolap kitabı da sayenizde öğrendim ama ben tecrubeyi tercih ediyorum:))
Sizden küçük ricam tıpkı bu liste gibi "okul öncesinin öncesi" içinde bir liste oluşturmanız. (Karton kitaplardan hoşlanmadığınızı biliyorum benimde cok sevdiğim söylenemez ama dayanıklı bişey lazım bu canavara)
şimdiye kadar ki önerilerinizden de her ne kadar bi çoğunu bulamasam da yararlandım. Hersey için teşekkürler...
Nurgül ve Deniz

yasemin said...

merhaba nurgül,

güzel mesajınız için teşekkür ederim, sevindim. okul öncesi hatta bebek kitapları için bir post hazırlamaya çalışacağım. bugünlerde bloga ayıracak vaktim pek yok, umarım niyetimi hayata geçirebilirim :) sevgiler.